Systeemziekten
Systeemziekten zijn ziekten die naast de gewrichten ook verschillende inwendige organen kunnen aantasten zoals longen, huid, nieren en bloed. De ziekteverschijnselen zijn erg uiteenlopend. Systeemziekten zijn, net als ontstekingsreuma, auto-immuunziekten waarbij het afweersysteem zich gaat manifesteren tegen het eigen lichaam.
Systeemsclerose (Sclerodermie)
Lupus
Systemische lupus erythematosus (SLE) is een auto-immuunziekte die jouw huid, gewrichten en interne organen kan aantasten. Er bestaan verschillende vormen van lupus; elke vorm heeft zijn eigen verschijnselen en klachten: ofwel beperkt het zich tot de huid (huidlupus) ofwel breidt het uit tot alle organen (systeemlupus).
De verschillende vormen zijn:
- Cutane lupus erythematodes (CDLE en SCLE): alleen de huid is aangedaan
- Systemische lupus erythematodes (SLE): allerlei organen kunnen aangedaan zijn
- Drug induced lupus erythematodes (DILE): lupus die wordt veroorzaakt door het gebruik van bepaalde medicijnen
Lupus treedt meestal op bij vrouwen en op jonge leeftijd.
Vasculitis
Vasculitis betekent ontsteking van de bloedvaten waarbij zowel de slagaders, de aders als de capillairen (kleine bloedvaten) aangetast worden. Vasculitis kan in verschillende vormen opduiken. Het type hangt af van het soort bloedvat dat aangetast wordt, maar ook van de oorzaak (meestal onbekend) en van de wijze van ontsteking. Alles samen leidt dit tot een heel grote verscheidenheid in ziektepatronen die moeilijk in te delen zijn en dikwijls in elkaar overlopen.
De klachten of symptomen zijn zeer uiteenlopend en afhankelijk van de organen die in meer of mindere mate in het bloedvat ontstekingsproces betrokken zijn. De verschillende vormen van vasculitis geven ook verschillende klachten. Sommige patiënten hebben maar één maal in hun leven een opstoot van vasculitis, terwijl andere patiënten dan weer herhaalde opstoten hebben over meerdere jaren.
Systeemsclerosie (Sclerodermie)
Systeemsclerose is een veralgemeende auto-immuunziekte die verharding van het bindweefsel veroorzaakt (sclerose), vooral ter hoogte van de huid, soms ook het maag- en darmstelsel, de longen en de nieren. Tezelfdertijd treedt vernauwing op van kleine bloedvaatjes.
Bij systeemsclerose wordt het bindweefsel in je huid, gewrichten, spieren en organen steeds stugger. Bindweefsel komt in het hele lichaam voor en zorgt ervoor dat de cellen van de huid, gewrichten, spieren en organen bij elkaar gehouden worden.
Bij systeemsclerose verhardt het bindweefsel vooral in de huid van je handen, voeten en gezicht. Ook het bindweefsel van je inwendige organen kan stugger worden waardoor het aangedane orgaan slechter werkt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren met je slokdarm, longen, hart, nieren of darmen. Deze vorm heet systeemsclerose omdat het hele lichaam bij de ziekte betrokken is.
Systeemsclerose is een ziekte met veel gezichten. Bij systeemsclerose heb je bijna altijd huidklachten. Verder zijn je klachten afhankelijk van de mate waarin je inwendige organen zijn aangetast. Vaak heb je last van vermoeidheid, kan je je gewrichten minder goed gebruiken, je huid wordt vaak minder soepel en de aangetaste organen werken niet meer zo goed.
Sjögren
Het Sjögren-syndroom is een auto-immune systeemziekte waarbij verschillende organen en systemen in het lichaam kunnen betrokken zijn. De traan- en speekselklieren zijn meestal het ergst aangetast en dit geeft de typische klachten van droge ogen en droge mond. Heel wat andere organen en systemen kunnen bij Sjögren verstoord worden, al is dit is opvallend zeldzaam en doorgaans alleen bij de ernstige vormen van Sjögren.
Myositis
Myositis is een groep van auto-immune aandoeningen. Bij deze aandoeningen komen er ontstekingen voor ter hoogte van de spieren, maar ook ter hoogte van andere organen, zoals de huid, gewrichten, longen, hart en bloedvaten.
Deze groep ziekten omvat verschillende types: dermatomyositis, overlap myositis (waaronder het antisynthetase syndroom), immuun gemedieerde necrotizerende myopathie en inclusion body myositis. De oorzaak van deze aandoeningen is niet goed gekend. Vermoedelijk is het een combinatie van genetische factoren en omgevingsfactoren (medicatie, UV-licht, mogelijks ook bepaalde infecties).
Bronnen: reumanet.be, CIB-Liga vzw
