Stop the drop: urineverlies moet uit de taboesfeer

‘Stop the drop’ is een campagne van de dienst Urologie AZ Sint-Lucas Brugge samen met het Urologisch Centrum Noord West-Vlaanderen. Met de campagne willen de organisaties urineverlies en mogelijke oplossingen bespreekbaar maken.

Urineverlies is nooit normaal. Toch blijven heel wat vrouwen er jarenlang mee rondlopen. Ondanks alle ongemakken durven ze het niet bespreken met hun arts of weten ze niet dat een kleine ingreep volstaat om hen ervan af te helpen. In samenwerking met communicatiebureau D’M&S uit Brugge creëerden we de ‘Stop the drop’-campagne. De dienst Urologie van het AZ Sint-Lucas Brugge en de urologen van het Urologisch Centrum Noord-West-Vlaanderen willen vrouwen zo sensibiliseren en het taboe van urineverlies doorbreken.

Een probleem met drastische gevolgen

Incontinentie is een veel voorkomend probleem bij vrouwen en mannen van alle leeftijden. De gevolgen ervan schetsen, is niet moeilijk. Iedereen die ermee te maken heeft, weet hoe vervelend, beschamend, invaliderend, sociaal isolerend, angstwekkend, seksueel remmend, psychisch belastend en deprimerend het kan zijn. Zich nat en vuil voelen en het idee naar urine te ruiken kan iemands zelfbeeld sterk verstoren.

Dr. Frederic Baekelandt: “Mensen schamen zich over hun urineverlies. Hierdoor gaan ze gaandeweg hun sociale activiteiten beperken en komen ze in een sociaal isolement terecht. Ook de financiële gevolgen zijn niet te onder- schatten, want incontinentiemateriaal kost veel geld. Incontinentie is dus een probleem dat de levenskwaliteit ernstig bedreigt. Wat velen echter niet weten, is dat er in de meeste gevallen een eenvoudige oplossing bestaat.”

De cijfers bewijzen het taboe

Dat mensen het ondanks alles moeilijk vinden om de stap te zetten naar de huisarts en de uroloog bewijzen de cijfers: 40% van de mannen en vrouwen met incontinentieproblemen wacht minstens een jaar om hierover een arts te consulteren, 30% wacht tussen de één en vijf jaar en 25% zelfs meer dan vijf jaar. Vooral vrouwen tussen 30 en 40 jaar hebben moeite om over hun probleem te praten. Urineverlies is in hun ogen een gevolg van het ouder worden waarmee je moet leren leven. Maar dat klopt niet.

Dr. Pieter D’hulst: “Onwetendheid blijkt een van de grootste redenen waarom patiënten zolang wachten om hun incontinentieprobleem te bespreken met hun arts. Studies bij patiënten hebben aangetoond dat 22% denkt dat hun urineverlies een goedaardige lichte ziekte betreft die niet kan genezen worden. Ze zoeken dan ook geen hulp. 6% heeft te veel schroom om erover te praten, terwijl slechts 70% denkt dat ze adequaat kunnen geholpen worden door de uroloog – pas als hun probleem zo groot is dat de kwaliteit van hun leven erdoor wordt beïnvloed. Van de patiënten die weten dat urineverlies kan opgelost worden, blijkt dat 20% zijn informatie haalt uit de media, 18% uit folders, 22% uit gezondheidsopvoeding en de rest door direct contact met de arts. Meer en correcte informatie is daarom essentieel om mensen te overtuigen er meer en sneller over te praten!”

De twee meest voorkomende vormen van urineverlies

Urineverlies is voor alle duidelijkheid geen oudevrou- wenziekte. Bij de eerste vorm van ongewild urineverlies kunnen jonge vrouwen, vooral na een moeilijke bevalling of meerdere bevallingen, last krijgen van inspannings- incontinentie. In dat geval gaat urine verloren bij een (plotse) inspanning, zoals hoesten, niezen, persen, sprin- gen, dansen of sporten. Een tweede vorm van ongewild urineverlies is aandrangincontinentie waarbij patiënten de onweerstaanbare drang hebben om te moeten plassen en niet op tijd het toilet halen. Dit wordt best verholpen met medicatie en/of bekkenbodemkinesitherapie.

Epidemiologische studies tonen aan dat 20% van de vrouwen tussen de 20 en de 30 jaar al een vorm van onge- wild urineverlies vertoont. Dat percentage stijgt met de leeftijd. Dit is te wijten aan het zwakker worden van de bekkenbodem en de sluitspier, aan de menopauze en bijgevolg aan de daling van het oestrogeengehalte in het lichaam.

Kinesitherapie

Het stellen van de diagnose van urineverlies is vrij eenvoudig. Het kan via een grondige anamnese (een gesprek met de arts) of via klinisch onderzoek met een gevulde blaas en stresstesten. Bij problemen helpen we de patiënten in eerste instantie met kinesitherapie. Via specifieke oefeningen verstevigen we opnieuw de bekkenbodemspieren. Bekkenbodemkinesitherapie is vooral pre- en postnataal van belang. Het kan met behulp van intensieve training het risico op inspanningsincontinentie met 25% verminderen. In vele gevallen geeft kine dus een gunstig resultaat, maar vraagt het van de patiënt inspanning, wilskracht en doorzettingsvermogen.

Een eenvoudige ingreep

Als bekkenbodemkinesitherapie niet helpt, kan een eenvoudige ingreep een oplossing bieden ongeacht de leeftijd of het gewicht van de patiënt. Operatief plaatsen we dan een kunststof sling (bandje) ter ondersteuning van het urinekanaal.

Dr. Bart Kimpe: “Normaal zorgt een hangmatsysteem ervoor dat het urinekanaal en de sluitspier ondersteund worden door het voorste deel van de vaginawand. Door bevallingen kan die echter beschadigd raken waardoor de hangmat- functie niet meer of onvoldoende werkt. Dat veroorzaakt een grotere beweeglijkheid van het urinekanaal waardoor de bekkenbodem en de sluitspier onvoldoende functioneren en/of afsluiten. Een kleine chirurgische ingreep kan de hang- matfunctie met een simpele operatietechniek herstellen. De operatie vindt gewoon plaats in het dagziekenhuis onder een ruggenprik of algemene verdoving.”

De ingreep duurt slechts 30 minuten. Na de nodige controles in het ziekenhuis kan de patiënt snel weer naar huis. Enkele weken rusten – en vooral geen zware voorwerpen optillen – volstaan om volledig te herstellen en definitief verlost te zijn van ongewild urineverlies. De hechtingen lossen bovendien vanzelf op. Het is een kleine ingreep die voor vrouwen een groot verschil kan maken!

Campagne doorbreekt het taboe

Om het probleem van urineverlies uit de taboesfeer te halen, patiënten beter te informeren over de mogelijke oplossingen en hen aan te zetten sneller hun probleem te bespreken met de huisarts of uroloog lanceert de dienst Urologie AZ Sint-Lucas Brugge samen met het Urologisch Centrum Noord-West-Vlaanderen de bewustmakingscampagne ‘Stop the drop’.

Ontdek en deel de campagne via www.stopthedrop.be.