Minimaal invasieve technieken bij platvoetcorrectie

Bij pijnlijke platvoeten die conservatief uitbehandeld zijn, is een operatieve behandeling soms geïndiceerd.

Bij een rigide, degeneratieve platvoet opteert men eerder voor een arthrodese van de achtervoet waarbij fusie en standcorrectie van het subtalaire gewricht worden gecombineerd met fusie van één of meerdere chopart- gewrichten (Double of Triple arthrodese). Bij een soepele platvoet probeert men de mobiliteit in de gewrichten te behouden en zijn volgende procedures toepasbaar en in meerdere combinaties mogelijk:

• MCO: mediaal calcaneum shift osteotomie ter correctie van de achtervoetvalgus
• Evans: laterale calcaneum verlengingsosteotomie ter correctie van abductie en planus
• Cotton: eerste straal plantairflexie osteotomie ter correctie van een gefixeerde supinatie van de voorvoet
• Weke delen correctie mediale voet: herstel van de tibia- lis posteriorpees +/- ligamenten mediaal

Tot voor kort werd elk van deze procedures via klassieke open techniek uitgevoerd. Dit betekent meerdere relatief grote incisies op een eerder beperkt oppervlak ter hoogte van de achter- en middenvoet, met daardoor meer kans op wondproblemen.

Percutane technieken

De minimaal invasieve percutane technieken kennen de laatste jaren een gestage opgang in de voorvoetchirurgie en meer recent ook ter hoogte van de achtervoet.

Kenmerkend voor de percutane chirurgie zijn de heel kleine incisies waarlangs speciale boortjes en mesjes worden ingebracht op welbepaalde anatomische locaties. Het vervaardigen van corrigerende osteotomieën is een frequent uitgevoerde percutane procedure. De bovenvermelde mediaal calcaneum shift osteotomie (MCO) leent zich hier prima toe.

De percutane-MCO-techniek bestaat erin om via een kleine incisie lateraal van het hielbeen een speciaal boortje naar binnen te brengen tot in het calcaneum, om daarna op gesystematiseerde wijze een V-vormige coupe doorheen het ganse hielbeen te maken. Dit gebeurt onder fluoroscopische controle. Eenmaal het bot volledig is doorgenomen kan het uiteinde van het hielbeen naar mediaal worden opgeschoven om het vervolgens vanuit de hieltip, met 1 of 2 schroeven te fixeren.

Voor- en nadelen

De grootste voordelen van deze percutane osteotomie-techniek:

• Minder weke delen trauma waardoor minder zwelling en wondproblemen met snellere revalidatie
• Minder kans op zenuwbeschadiging (n. suralis)
• Stabielere osteotomie door V-vorm en deels behoud van periost
• Makkelijk combineerbaar met om het even welke andere achtervoetprocedure/incisies
• Snellere procedure

De potentiële nadelen:

• Röntgen stralingsbelasting
• Technisch complexer, met nood aan speciaal percutaan instrumentarium
• Learning curve

Conclusie

Gezien meerdere vergelijkende studies excellente resultaten toonden met de percutane calcaneum osteotomietechniek, lijkt deze een standaardprocedure te zullen worden binnen de platvoet-achtervoetchirurgie, vooral bij patiënten met een hoger wondhelingsrisico.

Meer weten? 

Dienst Orthopedie
050 36 53 10
ortho@stlucas.be

Bronnen

1 Gutteck N et al: Comparative results of percutaneous calcaneal osteotomy in correction of hindfoot deformities.

2 DeMeireles Aj et al. Complicaties after percutaneous osteotomies of the calcaneus.