Early Parkinson Traject

Een nieuw multidisciplinair revalidatietraject voor vroegtijdige ondersteuning bij de ziekte van Parkinson

De ziekte van Parkinson is een complexe neurodegeneratieve aandoening met een belangrijke impact op ADL¹ en QOL² van de patiënt. Op heden bestaat de behandeling voornamelijk uit symptoomcontrole door middel van medicamenteuze en eventuele chirurgische behandelingen, echter zonder dat deze de ziekteprogressie vertragen of stoppen, en met (op termijn) vaak onvoldoende symptoomcontrole.

Er is steeds meer wetenschappelijke evidentie dat multidisciplinaire revalidatie een cruciale rol speelt bij het maximaliseren van de functionele mogelijkheden, het minimaliseren van secundaire complicaties en het verbeteren van de levenskwaliteit. Daarnaast is er ook evidentie dat regelmatige fysieke activiteit en oefengewoonten aanzienlijke langetermijnvoordelen hebben voor patiënten met vroege ziekte van Parkinson.

Wij zijn dan ook verheugd om ons nieuw multidisciplinair revalidatietraject voor patiënten met de ziekte van Parkinson in een vroeg stadium voor te stellen.

Hoe verloopt het Early Parkinson traject?

In dit traject focussen we ons op patiënten die nog actief zijn (professioneel of privé) en geen of slechts een beperkte nood hebben aan hulpmiddelen.

Het traject bestaat uit acht groepssessies met een actief oefenprogramma onder begeleiding van een kinesitherapeut of ergotherapeut. Een groep telt telkens 6 à 10 personen. De oefeningen zijn vooral gericht op algemene fitheid, houding, coördinatie, dubbeltaken, tips rond cueing en valpreventie. Naast de conventionele therapieën worden ook enkele minder conventionele therapieën aangeboden zoals Tai-Chi en Parki-box. In de toekomst zal virtual reality (VR) daar mogelijks ook een deel van uitmaken.

Vóór elke sessie maken de deelnemers kennis met de verschillende therapeuten van het multidisciplinaire team. Gedurende een kort en interactief overleg informeren we de patiënt over welke hulp(middelen) voorhanden zijn en bij wie ze hiervoor terecht kunnen. Zo komen de arts, verpleegkundige, sociaal assistent, psycholoog, logopedist, diëtist, ergotherapeut en kinesist aan bod. Bij enkele sessies wordt, zo gewenst, ook de mantelzorger uitgenodigd.

We zijn ervan overtuigd dat het samenkomen met lotgenoten en de sociale interactie onderling en met de therapeuten zal bijdragen tot een positieve ervaring.

Waarom dit traject aanbevelen?

Uit wetenschappelijk onderzoek weerhouden we onder andere volgende positieve effecten van multidisciplinaire revalidatie:

• Verbetering van de motore functies, waaronder gang (snelheid), evenwicht en spierkracht. Dit komt de preventie van het verhoogde valrisico ten goede.
• Verbetering van de niet-motore functies, zoals depressieve klachten, cognitieve achteruitgang en slaapstoornissen.
• Verhoging van de levenskwaliteit: uit zelfrapportage blijkt dat patiënten die deelnemen aan actieve revalidatieprogramma’s een hogere levenskwaliteit

Multidisciplinaire revalidatie bij mensen met de ziekte van Parkinson wordt meer en meer beschouwd als een essentiële therapie naast de medicamenteuze aanpak.

Er is tot op heden geen consensus wat betreft de ‘best- practice’ als het gaat over de revalidatie-inhoud. Verder wetenschappelijk onderzoek onder vorm van grote RCT’s3 is nodig om meer zicht te krijgen op de beste therapie (intensiteit, specificiteit, complexiteit, frequentie, duur), alsook het langetermijneffect ervan.

De bestaande multidisciplinaire Parkinsonschool, met een gepersonaliseerde, meer probleemgerichte aanpak bestaat onveranderd verder. Het Early Parkinson Traject is hieraan complementair en focust voornamelijk op de jongere en actieve patiënt.

Hoe kun je patiënten doorverwijzen?

Vóór opstart van het traject komt de patiënt éénmalig op raadpleging bij dr. De Vleeschhouwer van de dienst Fysische Geneeskunde. Om een patiënt aan te melden kan je contact opnemen met het secretariaat van de dienst Fysische Geneeskunde of met de behandelende neuroloog. Wij vertrouwen erop dat dit traject een waardevolle aanvulling zal zijn op de zorg die je biedt aan patiënten met de ziekte van Parkinson.

Contact

Secretariaat Fysische Geneeskunde
fysio@stlucas.be
050 36 50 30

Secretariaat Neurologie
secnr@stlucas.be
050 36 52 70

Meer contactgegevens van onze artsen en diensten vind je op hier.

Voetnoten

1. ADL : Activities of daily living
2. QOL : Quality of life
3. Randomized controlled trial

 Bronnen

• European Physiotherapy guideline for Parkinson’s Keus S, Munneke M., Graziano M. et al. (last reviewed july 2022)
• Abbruzzese, et al., Rehabilitation for Parkinson’s disease: Current outlook and future challenges, Parkinsonism and Related Disorders (2015), http://dx.doi.org/10.1016/j.parkreldis.2015.09.005
• L. Tomlinson, S. Patel, C. Meek, C.P. Herd, C.E. Clarke, R. Stowe, et al., Physiotherapy versus placebo or no intervention in Parkinson’s disease, Cochrane Database Syst. Rev. 8 (2012). CD002817
• van der Kolk, L.A. King. Effects of exercise on mobility in people with Parkinson’s Disease. Mov. Disorder. 28 (2008)1587-1596
• Yeon Yoon Update on Parkinson’s Disease Rehabilition. Brain Neurorehabil. (2022) July; 15(2):e15
• Long-term Effect of Regular Physical Activity and Exercise Habits in Patients with early Parkinson Disease. Neurology, February 2022. Kazuto Tsukita, MD, Haruhi Sakamaki-Tsukita, MD, and Ryosuke Takahashi, MD, PhD
• Delivering Multidisciplinary Rehabilitation Care in Parkinson’s Disease: An International Consensus J Parkinsons Dis. 2024. JG Goldman et al.