Dienst in de kijker: Pijncentrum Brugge - afdeling Sint-Lucas
Auteur: dr. Ophélie Vandemoortele, staflid Pijncentrum Brugge - afdeling Sint-Lucas
Op initiatief van wijlen dr. Piet Vercruysse richtte AZ Sint-Jan Brugge AV in 1987 het Multidisciplinair Pijncentrum (MPC) op. Het centrum groeide in de loop der jaren uit tot een georganiseerde dienst, met in 2006 een uitbreiding naar het AZ Sint-Lucas Brugge. De overkoepelende samenwerking telt op vandaag vijf arts-specialisten anesthesiologie met bijzondere bekwaming in de pijntherapie: dr. Hannie Braems, dr. Christ Declerck, dr. Mayken Gorissen, dr. Ella Ver Donck en dr. Ophélie Vandemoortele. In 2013 kreeg ons MPC een erkenning als multidisciplinair centrum voor de behandeling van chronische pijn door de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid.
Aanbod
Het MPC is een derdelijnscentrum in de gezondheidszorg: dat betekent dat patiënten enkel via verwijzing door de huisarts of een arts-specialist in ons centrum terecht kunnen. De meest voorkomende pijnklachten zijn axiale pijnklachten (in het bekken of de wervelkolom) of zenuwpijnen (bijvoorbeeld aangezichtspijnen, perifere zenuwpijnen ...), maar we behandelen ook andere pijnklachten in het centrum. Het MPC heeft als algemene doelstelling om subacute of chronische pijnklachten op een doeltreffende manier te diagnosticeren, te behandelen of te ondersteunen. Na elke raadpleging stellen we een specifiek traject voorop met een individueel behandelplan. Dit kan bestaan uit behandeling met medicatie en/of interventionele pijntherapie. We bieden het volledige spectrum van interventionele pijnbehandelingen aan, met inbegrip van onderbrekingstechnieken (ter hoogte van de craniale, cervicale, thoracale en lumbale zenuwen, alsook de perifere zenuwen), ruggenmergstimulatie en intrathecale pijnpompen.
Onderbrekingstechnieken
De oorzaak van de pijnklachten is niet altijd duidelijk. Vaak sporen we die op aan de hand van diagnostische proefblokkades. We verdoven de lichaamsstructuren waarvan we vermoeden dat ze een rol spelen in het pijnpatroon (bijvoorbeeld een zenuw, een tussenwervelschijf, facetgewrichtje ...) tijdelijk met een lokaal anestheticum. Naargelang het resultaat van deze proefblokkades gaan we in een volgende fase over tot een definitieve onderbreking van de pijngeleiding door vernietiging of beïnvloeding van zenuwweefsel door middel van elektrische golven of door middel van hoge temperatuur. Daarnaast is een chemische blokkade van bepaalde zenuwstructuren mogelijk waarbij een structuur wordt afgekoeld tot -80°C waardoor de pijngeleiding tijdelijk wordt onderbroken.
De verschillende procedures voeren we steeds onder fluoroscopie of echografie uit. Initieel werd deze techniek voornamelijk gebruikt voor het denerveren van zenuwen ter hoogte van de cervicale, thoracale en lumbale wervelzuil. Meer en meer gebruiken we deze techniek ook om perifere zenuwen te denerveren. Zo kunnnen we patiënten met gewrichtspijnen zoals knie- en schouderpijn behandelen met deze onderbrekingstechniek. Hiervoor denerveren we de zenuwen die zorgen voor de bezenuwing van het schouder- of kniegewricht en trachten we op deze manier een langdurige pijnstilling te verkrijgen in het gewricht.
Neurostimulatie
Dit is de stimulatie van zenuwbanen ter hoogte van het ruggenmerg door middel van kleine elektrische pulsen. Deze behandeling passen we toe bij verschillende pijnproblemen waarbij zenuwbeschadiging gepaard gaat met neuropathische chronische pijnklachten in de benen, armen of rug.
Intrathecale analgesie
Verder richt ons centrum zich ook op intrathecale pijntherapie om bepaalde chronische pijnklachten aan te pakken. Hierbij dienen we medicatie toe in de intrathecale ruimte via een medicijnpomp. De intrathecale of spinale ruimte is de ruimte rondom het ruggenmerg en bevat het ruggenmergvocht. Door de continue toediening van een kleine hoeveelheid medicatie (meestal morfine) dichtbij het ruggenmerg is er een kleinere hoeveelheid medicatie nodig in vergelijking met pijnmedicatie in tabletvorm of kleefpleisters.
Multidisciplinaire aanpak
In het MPC leggen we bovendien sterk de nadruk op een multidisciplinaire benadering waarbij we de kinesitherapeut, de ergotherapeut, de psychotherapeut, de pijnverpleegkundige en de sociaal werker betrekken. Daarnaast is er een belangrijke samenwerking met de diensten Psychiatrie-Psychosomatiek, Neurochirurgie, Revalidatiegeneeskunde en Neurologie.
Tijdens onze maandelijkse Spine-unit vergadering, waarbij zowel algologen als neurochirurgen, radiologen, fysische artsen en orthopedisten aanwezig zijn, bespreken we uitgebreid moeilijkere casussen. Naast zuiver medische behandelingen bieden we ook diagnose- en behandeltechnieken aan die gebaseerd zijn op een biopsychosociale aanpak.
Op deze multidisciplinaire wijze, met betrokkenheid van medici en paramedici uit de eerste, tweede en derde lijn van de gezondheidszorg, stellen we alles in het werk om het functioneren en de levenskwaliteit van elke patiënt op een maximaal niveau te brengen.
Contact
Voor meer informatie over het Pijncentrum kan je hier terecht.